Czym jest i jak powstała giełda papierów wartościowych?

Giełda jest miejscem obrotu papierami wartościowymi. Ma zatem charakter osoby prawnej upoważnionej do „zarządzania” popytem i podażą papierów wartościowych w wyznaczonym miejscu i w określonym czasie. Giełda handluje akcjami, papierami wartościowymi i dywidendami. Giełda jest spółką akcyjną, do której mają zastosowanie przepisy prawne. Nadzór nad giełdą pełni narodowy bank krajowy.

Znaczenie słowa giełda

Pochodzenie słowa „giełda” najprawdopodobniej kieruje nas w stronę niemieckiej „gildii”. Jednak w wielu krajach europejskich słowo określające naszą giełdę pochodzi od łacińskiej „bursy” (np. francuska burse czy słowacka burza), co oznaczało „skórzaną torebkę” (stąd dziś włoskie słowo „borsa” – „torebka”). Trzy torby były również częścią herbu rodziny kupieckiej Van der Buers. Prowadziła ona liczne interesy, głównie z kupcami włoskimi, robiąc to w zajeździe, gdzie miejsce miał także handel w sklepach. (https://comparic.pl/najwieksza-swiecie-gielda-papierow-wartosciowych-zamierza-wykorzystac-technologie-blockchain/)

Od tego czasu to miejsce zaczęto nazywać „giełdą papierów wartościowych”, a później nazwa ta została przeniesiona do instytucji, która powstała w 1531 r. w Antwerpii po ogłoszeniu upadłości Brugii. Nazywała się „Beurs” i była pierwszą giełdą papierów wartościowych. To tam również odbyła się pierwsza emisja obligacji przez miasto – Antwerpię. W 1602 r. Nastąpiło kolejne ważne wydarzenie w historii giełd. Holenderska Kompania Wschodnioindyjska powstała poprzez wydanie pierwszej publicznej emisji akcji na giełdzie towarowej w Amsterdamie.

GPW

Następnie w Amsterdamie, ówczesnym centrum finansowym Europy, powstała giełda papierów wartościowych, która miała już ustalone zasady handlu i godziny otwarcia. Nowa technika giełdowa, spekulacja, również ewoluowała wraz z rozwojem obrotu papierami wartościowymi. Inne giełdy w świecie zachodnim, takie jak giełdy w Berlinie (założona w roku 1739), Londynie (z 1745r.) i Nowym Jorku (z 1792r.) były stopniowo budowane. Giełdy papierów wartościowych powstały na innych kontynentach dopiero w drugiej połowie XIX wieku. W 1860 r. rozpoczęła działalność giełda w Bombaju, podczas gdy tokijska giełda papierów wartościowych powstała w 1878 roku.

Z lokalnych w międzynarodowe

Światowe centra finansowe, takie jak Nowy Jork i Londyn, zyskały na znaczeniu w XX wieku, a lokalne giełdy stały się międzynarodowymi giełdami. W szczególności setki zagranicznych firm udały się do Stanów Zjednoczonych, aby zacząć rozmnażać kapitał i lokować go właśnie tam. W rezultacie rynek akcji rozkwitł, a ceny akcji wzrosły. Punkt zwrotny nastąpił w październiku 1929 roku, kiedy to katastrofa nowojorskiej giełdy rozbiła światowe rynki.

Następstwem tego był globalny kryzys gospodarczy, który wywołał wiele bankructw, a także sprawił, że na świecie pojawiły się tłumy bezrobotnych. Podstawowa zmiana w obrocie giełdowym w okresie powojennym nastąpiła wraz z rozwojem technologii komputerowych w latach 70. i 80., kiedy zaczęto wykorzystywać sieci komputerowe i elektroniczne systemy wprowadzania zamówień. (https://comparic.pl/)

Giełda rozwijała się bardzo burzliwie i do dziś jest miejscem niezwykłym, niepewnym i wciągającym wielu. Można na niej stracić majątek życia, ale można w ciągu krótkich kilku chwil zyskać naprawdę wiele.